حقوق محیط زیست

حقوق محیط زیست در بین رشته هـا و شـاخه هـای مختلـف حقـوق از قدمت چندانی برخوردار نمیباشد و این به جهت عمر کوتاه و سابقه کم درک بشر از مقوله محیط زیست به عنوان یـک علـم و دانـش مـستقل و ضـرورت حفظ و حمایت از آن است. با شدت یافتن روند توسعه بی رویه و تخریب و آلودگی محـیط زیـست بـه تدریج از دهه 1960 میلادی و تحـت فـشار افکـار عمـومی جهـانی ناشـی از هــــــشدارها و اخطارهــــــای اندیـشمندان و دانـشمندان بـه ویژه اکولوژیستها، زمینه تعامل و همگرائـی بـین المللـی بـرای حفظ محیط زیست فـراهم و بـه ثمـر نشـست و نهایتـاً در ژوئـن سال 1972 اولین کنفرانس مهم جهانی درباره انسان و حفاظت محیط زیست در استکهلم تشکیل شـده و ایـن اجلاس تاریخی منجر به دستاوردهائی در زمینه حفظ محـیط زیـست بـشر و توسعه حقوق محیط زیست به ویژه در معاهدات و قواعد الـزام آور بـین المللی گردید.

در ادامه این تجربه جهـانی، دومـین کنفـرانس در سـال 1992 در برزیـل (ریودوژانیرو) تشکیل شد، ویژگی مهم دومـین اجـلاس محـیط زیـست، ورود مفهوم توسعه به کانون تصمیمات زیست محیطی و در نتیجـه رویکـرد جدیـد در این زمینه با مبنـا و مفهـوم توسـعه پایـدار مـیباشـد. یکـی از مهـم تـرین دستاوردهای کنفرانس ریو یا اجلاس زمین ( اجلاس سـران زمـین) تـدوین و تصویب یک استراتژی جهانی برای توسعه در قرن بیست و یکم مشتمل بر 40 فصل بنام دستور کار 21 میباشد که می تواند الگوی بسیار مناسـب حقـوقی- زیست محیطی برای تحقق اهداف توسعه پایدار در کشورها از جمله کشور مـا باشد.

در حال حاضر قریب به 300 معاهده و موافقت نامه بین المللی در زمینـه و حوزه محیط زیست اعم از جهـانی و منطقـه ای منعقـد گردیـده اسـت و اگـر موافقت نامه ها و قراردادهای دو جانبه زیست محیطی را هم به آن اضافه کنـیم این تعداد به حدود هزار قرارداد می رسد.



 تعریف و قلمرو حقوق محیط زیست

به طور کلی محیط زیست عبـارت اسـت از مجموعـه ای بـه هـم پیوسـته از عوامل و شرایطی که حیات و دوام موجـودات زنـده بـه آن وابـسته اسـت، بـر اساس تعریف فوق حقوق محیط زیست از قواعدی بحث می کند که حـاکم بـر روابط انسان و عوامل محیط زیست می باشد یا به عبارت دیگر حقـوق محـیط زیست مجموعه قواعدی است که تنظیم کننده روابط انسان و محـیط زیـست است. بنابراین حقوق محیط زیست رفتارها و افعال انسان را که میتواند منجر به اثرات سوء یا تخریب و آلودگی محیط زیست و منابع طبیعـی گـردد تحـت انضباط و کنترل در میآورد. در بیان قلمرو حقوق محـیط زیـست، مجـامع  بین المللی محدودهای را که برای محیط زیست در نظر گرفته شده است مبنا قرار میدهند اصطلاحی را که یونسکو در سـال 1988 در برنامـه انـسان و  کره مسکونی به کار برده یعنی لایه حیاتی یا بیوسفر پذیرفته شده ترین تعریـف و مفهوم می باشد. لایه حیاتی یا بیوسفر به محدوده یا منطقه ای از کره زمـین اطلاق می شود که محیط زندگی بشر تلقی یا آن بخـش از جهـان کـه بنـا بـر دانش کنونی انسان همه حیات در آن قرار دارد.

 

برای مشاهده متن کامل به ادامه مطلب بروید.

ادامه مطلب

حقوق محیط زیست

یکی ازجوان ترین ومهم ترین شاخه های حقوق عمومی است.اهمیت این رشته بیشتر از این جهت است که باحیات وسلامتی انسان ،به طورمستقیم ارتباط دارد.بدین لحاظ که حقوق محیط زیست هم درعرصه داخلی و هم در عرصه بین المللی جایگاه ویژه و ارزنده ای دارد.این رشته ودامنه آن درحال گسترش است.ازآنجاکه مشکلات زیست محیطی به عنوان معضل بین المللی درتمامی جوامع مطرح می شود،بی شک  تلاش های مشابه ویکسانی درسطح جهان برای مبارزه بااین مشکلات درجریان است که به تکنیکی بودن حقوق محیط زیست وحفظ استانداردهای خاص درمورد اندازه گیری علمی آلودگی هواوسایرآلاینده ها اشاره کرده است.به طورکلی حقوق محیط زیست (Invironmental law) عبارت است از مجموعه ی قواعدی که درارتباط باحفظ محیط زیست و روابط انسان ومحیط باشد.حقوق بین الملل محیط زیست به عنوان سلسله ای ازقواعدعرفی وقراردادی بین المللی ازجدیدترین وگسترده ترین شاخه های حقوق بین الملل عمومی است که جهت تنظیم روابط تابعان حقوق بین الملل درزمینه حفاظت ازمحیط زیست ایجادشده است.