زخمی کهنه در روابط تهران-کابل/ دعوایی حقوقی که ابعاد سیاسی دارد

 

آبهای مشترک ایران و افغانستان؛ بیش از یک قرن و به طور جدی محل اختلاف میان دو طرف بوده است.
 
اگرچه در توسعه روابط میان کشورهای همسایه اشتراکاتی نظیر فرهنگی، زبانی، مذهبی و تمدنی نقش مهم و موثری دارند اما برخی منافع و امکانات مشترک نیز در گسترش روابط بسیار موثر و تعیین کننده است. از جمله این امکانات مشترک رودخانه های مرزی هستند.
 
نگاه تاریخی
 
ایران و افغانستان در مورد دو رودخانه به نامهای "هریرود" در شرق ایران که به سمت خراسان و رودخانه" هیلمند " که به سمت سیستان سرازیر می شوند منافع مشترک دارند و دو کشور در مورد رودخانه هیلمند قرارداد دارند که در سال 1351 به امضای مقامات ارشد رسید .
 
این قرارداد به شکل حقوقی نحوه استفاده مشترک از آب رودخانه هیلمند را تعیین کرده است که حقابه ایران 26 متر مکعب در ثانیه در سالهای نرمال ابی است که آن نیز تعریف شده که براساس سنجش مرکز سنجش "دهراوود " مشخص می شود.
 
براساس ان حقابه ایران سالانه به 820 میلیون متر مکعب می رسد. با این حال با توجه به مشکلات متعددی که در دهه های گذشته در افغانستان وجود داشته از جمله ناامنی، اشغال و حاکمیت رژیم طالبان، حقابه ایران به نحو صحیح و براساس قرارداد تامین نشده است.
 
اما در مورد رودخانه هریرود ایران و افغانستان توافقنامه ای برای تعیین حقابه ندارند. به همین دلیل در سالهای اخیر ارسال آب به سمت ایران از سوی این رودخانه با دشواری و مشکلاتی روبرو بوده است .با احداث دو سد کجکی و سلما بر رودخانه هریرود در افغانستان که آب ارسالی به ایران را متوقف کرده و یا بسیار کاهش داده است خشکسالی به طور جدی خراسان ایران را تهدید می کند.
 
برای مشاهده متن کامل به ادامه مطلب بروید.